Author :
Abstract
Bireylerin yüz yüze inşa ettiği benlik sunumları günümüzde ivme kazanan teknolojik gelişmeler çerçevesinde kapsam değiştirmiş ve sosyal ağların ortaya çıkışı ile birlikte daha da önem kazanmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 18 yaş ve üstü nüfusun instagram kullanımı ve benlik ile ilgili görüşlerini incelemektir. Araştırmada tarama deseni kullanılmıştır. Görüşler, kapalı ve açık uçlu sorulardan oluşan anket ile toplanmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde ve ki-kare testi kullanılmıştır. Gençlerin instagramı daha fazla kullanma eğiliminde oldukları; katılımcıların dörtte birinden fazlasının instagramda beğeni almayı önemli gördükleri ve bunu kendilerini değerli veya memnun hissetmek ile ilişkilendirdikleri gözlenmiştir. Katılımcıların yarısının hesapların kişiyi ve çevresini yansıtmadığını düşündüğü, yaşanmayan hayatların yaşanıyor gibi gösterilmesi isteğinin bu görüşlerinin nedenleri arasında olduğu görülmüştür. Elde edilen verilerden grubun üçte ikisinin instagramda sahte hesap kullandığı ve gençlerin bu konuda daha güçlü bir eğilime sahip olduğu anlaşılmaktadır. Başka kişilerin hayatlarını gizlice izleme, paylaşımlarda kendini rahat hissetme, başka biri olma isteği, kendini farklı gösterme sahte hesap kullanılmasının başlıca nedenleri arasında sayılmaktadır. İnstagramın yeni benlik oluşturmada kullanıldığına dair görüş grubun tamamına yakını tarafından paylaşılmaktadır. Başka hayatlara özenme, farklı görünmek, gerçek hayatta yapamadıklarını yapmak, benliklerinden memnun olmamak instagramda yeni benlik oluşturma ihtiyacının kaynaklarıdır. İnstagramın benlik tanıtımında da etkili olduğunu düşünülmekte ve topluma ulaşmanın kolay bir yolu olması ve kişi hakkında bilgi sahibi olunması bu görüşün nedenleri arasında olduğu belirtilmektedir. Katılımcılar yarısından fazlası instagramın yeni benlik oluşturulmasında en az orta derecede etkili olduğunu düşünmektedir.
Anahtar Sözcükler: Benlik, instagram, sosyal medya
Keywords
Abstract
The presentation of self in everyday life has been shifted from face-to-face settings to the social media platforms, increasing the popularity of the concept. This study aims to examine the views of people aged 18 and over who live in Turkey on self-perception and using Instagram. The study is survey research, which consisted of 381 participants. The data were collected by a questionnaire consisting of closed and open-ended questions. Frequency, percentage, and chi-square tests were used in the analysis of the data. The results revealed that young people tend to use Instagram more; more than a quarter of participants considered it important to get likes on Instagram and associated it with feeling valued or satisfied. In addition, the half of the participants thought that the social media accounts did not reflect the true-self and environment of people, instead reflected a ‘desired lifestyle’. Also, two-thirds of the group, especially the young participants, stated that fake accounts were used on Instagram to this end. Among the main reasons for using fake accounts were feeling of comfort while sharing, stalking other people, the desire for a different representation of self. Most of the participants agreed on the idea that Instagram is used for the construction of a new self. Wanting to be like someone else, looking cool, doing what they can't do in real life, not being satisfied with their selves are listed as the reasons to create a new self on Instagram. Instagram was also thought to be effective in self-promotion and considered an easy way to reach people and gather information about them. More than half of the participants considered Instagram to be at least moderately effective in creating a new self.
Keywords
- Alioğlu, N. (2016). Duygusal Tatmin Aracı Olarak Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Bir Alan Araştırması, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(2), 1-27.
- Askeroğlu, O. ( 2010). Pazarlama Odaklı Halkla İlişkiler Uygulamalarında Sosyal Medyanın Rolü. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Bacanlı, H. (2004). Sosyal İlişkilerde Benlik: Kendini Ayarlama Psikolojisi. İstanbul: M.E.B. Yayınları
- Bakıroğlu, C. (2013). Sosyalleşme ve Kimlik İnşası Ekseninde Sosyal Paylaşım Ağları, Akademik Bilişim 2013 – XV. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
- Balcı, A. (2000). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik Ve İlkeler. Ankara: Pegem Yayınları.
- Baritci, F., Fidan, Z.( 2018). Sosyal Ağlarda Benlik Sunumuna Dair Bir Distopya: Black Miror Dizisi Örneği, Istanbul University Journal of Communication Sciences, 54: 37-63
- Bartlett-Bragg, A. (2006). ‘Reflection On Pedagogy: Reframing Practice To Foster Informal Learning With Social Software’. Erişim Tarihi: 25.04.2022 https://www.researchgate.net/publication/228365849_.
- Bauman, Z. Ve Lyon, D. (2016). Akışkan Gözetim, (Çev. Yılmaz, E.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Bauman, Z. (2020). Kimlik, (Çev. Hazır, M.). Ankara: Heretik Yayınları
- Bulat, S. (2020). Ünlü Kadınların Instagramda Benlik Sunumu: Hande Erçel, Hadise Açıkgöz, Şeyma Subaşı Örneği. E-Journal Of New Media / Yeni Medya Elektronik Dergi – Ejnm, 20204 (2) ,144-156
- Burger, J. M. (2004). Kişilik: Psikoloji Biliminin İnsan Doğasına Dair Söyledikleri, (Çev. Sarıoğlu, E.). Kaknüs Yayınları: İstanbul.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları
- Chung, C. Austria, K. (2010). Social Media Gratification And Attitude Toward Social Media Marketing Messages: A Study Of The Effect Of Social Media Marketing Messages On Online Shopping Value, Proceedings Of The Northeast Business And Economics Association, 581-586
- Cüceloğlu, D. (2018). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi
- Çakmak, V., Baş Ü. (2017). Benlik Sunum Aracı Olarak Instagram Kullanımı: Öğrenciler Üzerine Nitel Bir Araştırma. Uluslararası Hakemi İletişim Ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. 4 (15), 96-118.
- Çalışkan M. ve Mencik Y. (2015). Değişen Dünyanın Yeni Yüzü: Sosyal Medya. Akademik Bakış Dergisi, 50, 254-277.
- Demir, A. E. (2020). Kitap İncelemesi: Benlik Yanılsaması: Sosyal Beyin, Kimliği Nasıl Oluşturur?, Munzur Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (2), 232-239.
- Dijk, J. V. (2018). Ağ Toplumu, (Çev. Özlem Sakin), İstanbul: Kafka Epsilon Yayınevi.
- Enç, M. (1980). Ruhbilim Terimleri Sözlüğü. Ankara: Tdk Yayınları
- Erdem, E. (2010). Elektronik Medya ve Yeni Bir Medya Olarak Sosyal Ağlar. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
- Erdoğan, İ. ve Alemdar K., (2002). Öteki Kuram. Ankara: Erk Yayınları
- Erdoğan, İ. (2007). Pozitivist Metodoloji Bilimsel Araştırma Tasarımı İstatistiksel Yöntemler Analiz ve Yorum. Ankara: Erk Yayınları.
- Goffman, E. (2004). Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu, (Çev. Cezar, B.). İstanbul: Metis Yayınları.
- Güz, N., Yegen, C. (2017). Ölü Canlar’dan Instagram’a: Kimlik ve Statü Sahibi Olmanın Allomorfizmi Üzerine. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 45, 103-123.
- Hançerlioğlu, O. (1997). Ruhbilim Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi Hood, B. (2012). Benlik Yanılsaması: Sosyal Beyin Kimliği Nasıl Oluşturur. (Çev. Özdemir, E.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları Jansen, B.J., Sobel K., Cook G. (2011). Classifying Ecommerce Information Sharing Behavior By Youths On Social Networking Sites. Journal Of Information Science, 37, 120136. Kara, Y., Coşkun, A. (2012). Sosyal Ağların Pazarlama Aracı Olarak Kullanımı: Türkiye’deki Hazır Giyim Firmaları Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 14 (2), 73-90. Kara, U. Y. (2013). Bilgisayar Oyunları, Yeni Medya ve Kimlik: Kuramsal Arayışlar. ( Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara Karaçelik, Y. (2019). Görsel Kültür ve Fotoğrafın İzinde Instagram. İstanbul: Notabene
- Yayınları Karaoğlu, B. (2015). Günlük Hayatta Benlik Sunumunun Sosyal Paylaşım Ağı
- Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
- Kavut, S. (2018). Goffman’ın Benlik Sunumu Kuramı Bağlamında Sosyal Medyada Kimlik İnşası: Instagram Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, 1 (1), 1-12.
- Kurtuluş, S., Özkan E., Öztürk S. (2015). How Do Social Media Users İn Turkey Differ İn Terms Of Their Use Habits And Preferences?. International Journal Of Business and Information, 10(3), 337-364.
- Mayfıeld, A. (2010). ‘What İs Social Media, İcrossing’. Erişim Tarihi: 20.05.2022. Http://Www.İcrossing.Co.Uk/Fileadmin/Uploads/Ebooks/What_İs_Social_Medi A_İcrossing_Ebook.Pdf.
- Millington, A. (2015). ‘Instgram Rolls Out ‘Carousel Ads’ İn The Uk As Ford And Tuı Get On Board’. Erişim Tarihi: 21.05. 2022. https://www.marketingweek.com/instagram-rollsout-carousel-ads-in-the-uk-as-ford-and-tui-get-on-board/
- Morva, O. (2014). Goffman’ın Dramaturjik Yaklaşımı Ve Dijital Ortamda Kimlik Tasarımı: Sosyal Paylaşım Ağı Facebook Üzerine Bir İnceleme, Çakır, S. (Ed.). Medya ve Tasarım İçinde. İstanbul: Urzeni Yayın.
- Mutlu, E. (2017). İletişim Sözlüğü. Ankara: Ütopya Yayınları
- Niedzviecki, H. (2010). Dikizleme Günlüğü. (Çev. Gündüç, G.), İstanbul: Ayrıntı
- Özdil, M. (2017). Kolektif ve Bireysel Kimlikler Bağlamında Sosyal Bütünleşme, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (28), 383-400.
- Panek, E. T., Nardis, Y., Konraht, S., (2013). Mirror or Megaphone?: How Relationships Between Narcissism and Social Networking Site Use Differ on Facebook and Twitter, Computers in Human Behavior, 29 (5), 2004-2012.
- Paslanmaz, İ., Narmanlıoğlu H. (2019). Instagram Hikayelerinde Benliğin Sunumu: Influencer’lar Üzerine Bir Araştırma. Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 10 (39), 25-62.
- Sayımer İ. (2008) Sanal Ortamda Halkla İlişkiler. İstanbul: Beta Yayınları
- Scott, D. M. (2009). The New Rules Of Marketing And Pr. New Jersey: Wiley and Sons Inc.
- Tekinalp Ş., Uzun, R. (2004). İletişim Araştırmaları ve Kuramları. İstanbul: Derin
- Timisi, N. (2005). Sanallığın Gerçekliği: İnternetin Kimlik ve Topluluk Alanına Girişi. İnternet, Toplum, Kültür İçinde (89-105). Binark, M. ve Kılıçbay, B. Ankara: Epos Yayınları
- Ulukan, G. (2018). ‘2010’dan Bugüne Instagram’ın Tarihsel Gelişimindeki Önemli Noktalar’. Erişim Tarihi: 18.05.2022. https://webrazzi.com/2018/05/10/2010dan-buguneinstagramin-tarihsel-gelisimindeki-onemli-noktalar/.
- Usluel K.Y., Demir Ö., Çınar M. (2014). Sosyal Ağların Kullanım Amaçları Ölçeği. Eğitim Teknolojileri Araştırma Dergisi, 5 (2), 1-18.
